دربارهی کتاب روابط حکمت اشراق و فلسفه ایران باستانانتشارات اساطیر منتشر کرد:این کتاب صورت مکتوب سخنرانیایست که هانری کربن ایران شناس شهیر فرانسوی در دهم آبان 1324 به دعوت «انجمن ایران شناسی» در تالار موزهٔ باستانشناسی(ایران باستان) تهران ایراد کرده است. موضوع کتاب شناخت رابطه حکمت اشراق با فلسفهٔ ایران باستان و به عبارتی باز شناساندن بن مایههای زرتشتی در فلسفهٔ سهروردی است.فلسفه و در واقع «حکمت اشراق» در ایران زاده و پرورده شده است و سرچشمهٔ آن به آیین کهن این سرزمین میرسد. این فلسفه را شهابالدین یحیی بن حَبَش بن امیرک سهروردی پدید آورده است. او بنای فلسفیای را که فلسفهٔ مَشاء یونانی در بطن جهان اسلام برافراشته بود، در هم ریخت.کربن در این کتاب به بررسی سه بن مایهٔ اصلی آثار سهروردی یعنی شناخت فرشتگان، خورنه و من ازلی میپردازد. آثار سهروردی که آکنده از این سه محرک و بنمایهٔ اصلی هستند احتمالاً به ما امکان خواهند داد تا تمامت حضور و وجود ایران را به گونهای اجمالی مشاهده کنیم.استاد ابراهیم پورداود در مقدمهٔ کتاب آورده: «شیخالاشراق چه شهید خوانده شود و چه مقتول در هر حال از شمار حکما و متفکران بزرگی است که ما میتوانیم به آنان افتخار کنیم. او همانگونه که چندین بار در نوشتههایش بیان کرده بنیان فلسفهٔ خود را بر حکمت و دانایی ایران باستان نهاده است. چراغی را که با فروغ شعلههای گذشته در شاهکار خود یعنی حکمةالاشراق افروخته است چراغی است جاودانی که هرگز خاموش نخواهد شد هر چند که چراغ عمر خودش زودهنگام در سی و هشت سالگی به دست خشونتبار و وحشیانهٔ جاهلان بی خبر خاموشی گرفت.آقای هانری کربن پس از آن که خاکستری را که در طی چندین سده بر روی کانون اخگر تفکر سهروردی نشسته بود کنار زد شعلهٔ آن را فروزانتر از گذشته آشکار کرد و به همین دلیل وامدار و سپاسگزار او هستیم ... آقای هانری کربن که وارث شایستهٔ خاورشناسان کشورش هست، در این نوشته با بیانی کافی و وافی فلسفهٔ اشراق را چنان که باید و شاید تبیین کرده و با آشکار کردن یکی از شکوههای ایران باستان دلهای ما را روشن ساخته است.»پیشنهادهای دیگر از همین دستهبندیمشاهده همه
دوره ای مهم در زندگی کربن را شاید بتوان زمانی دانست که وی با بودجهای که از کتابخانه ملی فرانسه دریافت کرده بود به ترکیه رفت و به تحقیق در مورد ابن عربی، سهروردی و تمرکز بر روی متون کهن شرقی مشغول شد.
کربن پس از مدتی احساس کرد تداوم این تحقیقات به حضور در ایران نیازمند است پس مجددا مبلغی از کتابخانه ملی فرانسه دریافت کرد و راهی ایران شد. در طول این سفر او به شهرهای مختلف ایران سفر کرد و بسیاری از کتب و نسخ خطی قدیمی و ارزشمند را خریداری و به فرانسه فرستاد و با محققان ایرانی نیز آشنا شد. این آغاز آشنایی وی با ایرانیان بود. آشنایی که بیش از دو دهه به طول انجامید.
یکی از اولین سخنرانیهای کربن به دعوت دکتر ابراهیم پورداوود صورت گرفت. کربن در این سخنرانی به ریشه های تفکر سهروردی میپرداخت و منابع آن را برجسته میساخت.
از نظر کربن سهروردی متاثر از نوعی نگرش افلاطونی، مکتب هرمسی به عنوان میراثی کهن در مصر باستان و البته زرتشت بوده است.
کربن سهروردی را حکیمی میدانست که میراث دار پیوند اندیشهای است که در شرق و غرب حکیمانی آن را تا پیش از سهروردی در یک تسلسل معنایی و نه الزاما تقویمی حفظ کرده بودند.
او در این گفتار توضیح میدهد که سه معنای مکتب سهروردی یعنی مکتب اشراق چیستند، نسبت سهروردی با ابن سینا چه بوده است، چرا سهروردی بر کلمه حکمت خسروانی تاکید داشته و فره ایزدی و مفهوم نور در رسائل او چه معنایی دارند و اساسا رسالههای سهروردی را چگونه میتوان دسته بندی نمود و عشق و عرفان در آثار وی دارای چه پیوندی هستند.
#سهروردی
#هانری_کربن